skip to Main Content
Mandarynka. Olejek Eteryczny Mandarynkowy.

Mandarynka. Olejek eteryczny mandarynkowy.

Olejek eteryczny mandarynkowy

Nazwa botaniczna: Citrus reticulata Blanco (syn. Citrus nobilis)

Metoda destylacji: olejek eteryczny mandarynkowy otrzymywany jest ze skórki owoców mandarynki poprzez tłoczenie na zimno

Charakterystyka olejku: złota lub żółta przeźroczysta ciecz z niebiesko-fioletową jaskrawością (jeszcze bardziej zauważalną po dodaniu do olejku alkoholu); zapach pomarańczowo-cytrusowy, choć bardziej słodki i świeży

Olejek eteryczny mandarynkowy dostępny jest w trzech różnych wariantach: zielonym, żółtym i czerwonym, zaś aromat wszystkich trzech różni się ze względu na fazę dojrzałości wykorzystanego owocu. Olejek eteryczny z zielonej mandarynki jest produkowany z małych, niedojrzałych owoców, które nadal są zielone. Żółty olejek mandarynkowy to następny etap dojrzałości, zaś czerwony to dojrzały owoc.

W perfumach nuta: głowy

Temperatura zapłonu: 48 °C

Główne składniki: limonen, γ-terpinen, α-pinen, β-pinen, α-sinensal, β-mirecen, ρ-cymen, sabinen, geraniol, neral, citronellal, octanal

Znakiem rozpoznawczym większości cytrusowych olejków jest limonen, jednak w olejku mandarynkowym występuje on w mniejszym stężeniu niż na przykład w pomarańczach czy grejpfrutach, zazwyczaj pozostając poniżej 75%. Specyficznym markerem dla Citrus reliculata jest γ-terpinen (> 16%) nie występujący we wszystkich cytrusach. Co więcej, popularne monoterpeny α-pinen oraz β-pinen także bardziej skoncentrowane są w olejku mandarynkowym (odpowiednio powyżej 2 i 1% w ogóle) niż w słodkiej pomarańczy lub grejpfrutach, choć β-pinen jest znacznie bardziej wyraźny w olejku cytrynowym (> 8%) czy limetkowym (> 16% ). Składnikiem odpowiedzialnym szczególnie za kolor fluorescencyjny olejku mandarynkowego jest metyloantranilan metylu (Methyl-N-methylanthranilate), który nie występuje powszechnie w innych cytrusach. W olejku mandarynkowym ze skórek można go spotkać na poziomach do 0,6%, zaś olejek z liści może zawierać nawet ponad 50%, co znacznie wpływa już na jego właściwości fototoksyczne. Względnie rzadki seskwiterpen α-sinensal kluczowe źródło zapachu olejku (w rzeczywistości występujący jedynie w określonych cytrusach) jest stosunkowo obfity w olejku mandarynkowym, gdzie powinno go być co najmniej 0,1%. W olejku mandarynkowym znaleźć można również tangeretin należący do polifenoli odpowiedzialnych m.in. za żółty lub pomarańczowy kolor cytrusów. Związek ten wykorzystuje się też jako marker do wykrywania skażenia sokami cytrusowymi.

Bezpieczeństwo użytkowania olejku mandarynkowego:

Olejek mandarynkowy często jest skażony lub też mylony z innymi cytrusowymi olejkami eterycznymi, na co trzeba zwrócić szczególną uwagę. Podobnie jak inne cytrusy zaleca się ostrożne przechowywanie i unikanie utleniania się olejku, aby zapobiec ewentualnemu uczuleniu skóry. Robert Tisserand i Rodney Young potwierdzają, że olejek mandarynkowy nie jest fototoksyczny w przeciwieństwie do olejku Mandarin Petitgrain z liści Citrus reticulata. Antranilan metylu występuje również w takich olejkach jak bergamotka, skórka pomarańczowa, skórka cytryny, jaśmin, ylang-ylang i neroli. N-metyloantranilan metylu to składnik zapachowy stosowany m.in. w perfumach, szamponach, mydłach czy innych aromatach a także w domowych środkach czystości. IFRA ze względu na fototoksyczność tego związku ogranicza jego stosowanie do 0,1% w produktach, które mają kontakt ze skórą (wystawioną na działanie promieni UV) i pozostają na niej. Z wyłączeniem produktów nie mających kontaktu ze skórą lub wymagających spłukania, w tym środki czystości. Stosując olejki eteryczne zawierające niewielkie ilości fotouczulających furanokumaryn pojedynczo nie wymagają specjalnych ograniczeń, gdyż ich poziom nie jest wystarczająco wysoki, jednak sytuacja zmienia się, gdy używamy ich w połączeniu z innym olejkiem zawierający składnik fototoksyczny. Wówczas należy zwrócić szczególną uwagę, aby całkowity poziom bergaptenu (5-MOP) w produkcie nie przekraczała 15 ppm. Tisserand i Young zalecają stosowanie czterech kropli całkowitej kombinacji olejku z owoców cytrusowych na 30 ml oleju bazowego jako bezpiecznej ogólnej zasady.

Zalecany maksymalny poziom użycia olejku mandarynkowego na skórę to 0,17%. W przypadku nałożenia maksymalnego poziomu, skóra nie może być narażona na promienie słoneczne lub promienie UV przez co najmniej 12 godzin do 24. Posiada status GRAS.

Olejek eteryczny mandarynkowy  jest używany jako środek smakowo-zapachowy w przemyśle spożywczym, kosmetykach, mydłach, olejach i perfumach, ma również szerokie zastosowania medyczne

  • w odróżnieniu od orzeźwiającego działania większości olejków cytrusowych, olejek mandarynkowy ma działanie uspokajające (zarówno przy stanach zapalnych jak i zaburzeniach nerwowych), łagodzące stres oraz przeciwlękowe. Tradycyjnie stosowany w medycynie chińskiej i ajurwedyjskiej, by uspokoić umysł, zrelaksować ciało i wywołać senność. We Francji jest popularnym balsamem do oddychania podczas snu dla niespokojnych dzieci.
  • dzięki głównemu składnikowi jakim jest d-limonen olejek mandarynkowy działa przeciwzapalnie. Co więcej, okazał się skuteczny w zapobieganiu wzrostowi i rozprzestrzenianiu się raka. W eksperymencie in vitro dwóch ludzkich linii komórek nowotworowych (raka płuc i wątroby) olejek eteryczny mandarynki wywarł antyproliferacyjny wpływ na oba typy raka. Co zaskakujące, olej mandarynkowy wywierał silniejsze działanie przeciwnowotworowe niż sam d-limonen. Przeciwnowotworowe właściwości d-Limonenu mają imponujące wyniki w stosunku do innych rodzajów nowotworów, w tym raka piersi i raka żołądka. Jeśli chodzi o terapie pooperacyjne, d-Limonene pomógł zwiększyć wskaźniki przeżywalności chłoniaka w badaniu na zwierzętach opublikowanym w 2004 roku.
  • ma właściwości bakteriobójcze i grzybobójcze. W kilku badaniach zbadano olej mandarynkowy jako naturalny konserwant żywnościowy przeciwko patogenom, bakteriom i grzybom. W innym badaniu badano wpływ olejków cytrusowych na pleśnie związane z psuciem się żywności – Aspergillus niger (czarna pleśń), toksyczne Aspergillus flavus i Penicillium verrucosum, a także Penicillium chrysogenum, które przyspiesza psucie. Testując mandarynki, cytryny, grejpfruty i pomarańczowe olejki eteryczne, naukowcy odkryli, że każdy olej cytrusowy był skuteczny przeciwko tym pleśniom. Szczególnie olejek mandarynkowy był najbardziej przeciwgrzybiczny z A. flavus – rodzaj pleśni, która produkuje niebezpieczny alfatoksyny, silny czynnik rakotwórczy

 

  • olejek mandarynkowy działa przeciwbólowo,

  • szczególnie wyróżnił się uśmierzaniem bólu pooperacyjnego, przynosząc większą ulgę, niż imbir
  • zastosowany wraz z lawendą, imbirem oraz majerankiem jako aromaterapia w szpitalu, okazał się bardzo skuteczny również w leczeniu nudności
  • olejek eteryczny mandarynkowy wpływa na ogólny stan zdrowia i wzmacnia działanie układu odpornościowego organizmu
  • ma łagodne działanie przeciwskurczowe, które sprawia, że ​​jest on użyteczny do rozluźnienia skurczów mięśni, a masowany na brzuchu pomaga w łagodzeniu dyspepsji i zapalenia żołądka
  • poprawia krążenie krwi i limfy, szczególnie pod skórą, dzięki czemu skóra wygląda młodziej oraz energicznie. Ponadto wspomagając wzrost nowych komórek i tkanek, jest doskonały do masażu stosowanym na stare blizny, cellulit czy też rozstępy. Olejek mandarynkowy to cenne źródło przeciwutleniaczy, dzięki czemu korzystnie wpływa na pierwsze oznaki starzenia się
  • oczyszcza krew, pomagając usunąć toksyczne i niepożądane substancje z organizmu
  • korzystnie wpływa na układ trawienny, stymulując wydzielanie soków trawiennych i żółci. Zwiększa także apetyt. Pomaga utrzymać równowagę kwasowo-zasadową w żołądku i chroni przed wrzodami, wszelkimi infekcjami czy innymi zaburzeniami

Receptury z wykorzystaniem olejku eterycznego mandarynkowego:

  • Mieszanka do masażu małego brzucha: 4 krople olejku mandarynkowego, 2 krople olejku grejpfrutowego, 2 krople olejku lawendowego i 2 krople rzymskiego olejku z rumianku w 30 ml bazowego oleju.
  • Inhalacja dłońmi – nanieś jedną lub dwie krople na dłoń, potrzyj ręce i wdychaj głęboko, w celu rozwiania negatywnych myśli i dla podniesienia ducha oraz nastroju.
  • Zabieg na skórę Anti-Aging – rozcieńczyć 12 kropli olejku mandarynkowego w 30 ml swojego ulubionego oleju, stosować w celu zwalczenia zmarszczek, drobnych linii i plam starczych.
  • Odświeżacz powietrza – połącz 10 kropli mandarynki, 7 kropli cytryny, 4 krople grejpfruta i 3 krople drewna cedrowego w ½ szklanki wody z octem, a następnie przenieś do małej butelki z rozpylaczem.
  • Uniwersalny środek do czyszczenia gospodarstwa domowego – w dużej butelce z rozpylaczem dodaj 2 szklanki octu, 2 szklanki wody i 30 kropli oleju mandarynkowego.
  • Łagodząca kąpiel – w wannie z ciepłą wodą dodaj 2 krople mandarynki, 2 krople geranium, 3 krople lawendy i 4 łyżki oleju kokosowego.
  • Spray do pościeli na dobry sen – spryskaj poduszki i pościel następujacą mieszanką: 1 szklanka wody destylowanej, 1 łyżka oczaru wirginijskiego i 25 kropli olejku mandarynkowego.
  • Olejek przeciw pociąganiu nosem dla dzieci powyżej 6 roku życia – do szklanej buteleczki nalej 30 ml oleju bazowego a następnie dodaj po 2 krople olejku mandarynkowego, olejku lawendowego oraz kajeputowego i 1 kroplę olejku benzoesowego. W razie potrzeby nacieraj piersi i plecy.
  • Mieszanka do walki z wirusami – do 30 ml oleju bazowego dodaj 4 krople olejku mandarynkowego, po 2 krople olejku z jodły pospolitej, benzoesowego i ravintsara oraz po 1 kropli olejku kardamonowego i z kory cynamonowca.

autor: Hanna Czuchta

źródło obrazka: Pixabay

literatura:

Robert Tisserand, Rodney Young Essential Oil Safety (second edition),

Fennema`s Food Chemistry, Fourth Edition,pod redakcją Srinivasan Damodaran,Kirk L.

Citrus Oills: Composition, Advanced Analytical Techniques, Contaminants, and Biological Activity, pod redakcją Giovanni Dugo,Luigi Mondello

Flavours and Fragrances. Chemistry, Bioprocessing and Sustainability, Editors: Berger, Ralf Günter (Ed.)

“Characteristic Odor Components of Citrus reticulate Blanco (Ponkan) Cold-pressed Oil”. Masayoshi SAWAMURA, Nguyen THI MINH TU, Yuji ONISHI, Eriko OGAWA & Hyang-Sook CHOI Pages 1690-1697

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15322352

http://www.ifraorg.org/en-us/standards-library/s/phototoxicity#.WhMgDS4sQXj

https://ec.europa.eu/health/scientific_committees/consumer_safety/docs/sccs_o_075.pdf

gdzie kupić olejki eteryczne? sklep z olejkami Herbiness

 

 

Back To Top