skip to Main Content
Modrzejec Kampechiański. Drzewo O Wielu Barwach.

Modrzejec kampechiański. Drzewo o wielu barwach.

Modrzejec kampechiański. Drzewo o wielu barwach.

Modrzejec kampechiański to drzewo o wielu barwach i obliczach. Nazywane jest także drzewem nikaraguańskim, kampeszynem, drzewem niebieskim, hematoksylonem kampechiańskim, drzewem błękitnym. Nazwa łacińska – (Heamatoxylum campechianum L. – odnosi się do greckich słów: haima (αίμα) – krew oraz xylo (ξύλο) – drewno, co nawiązuje do krwistego barwnika obecnego w drewnie. Z kolei „champechianum” odnosi się do miejsca pochodzenia gatunku, Zatoki Campeche. Jest to nieduże drzewo z rodziny bobowatych, osiągające wysokość do 12 metrów, występujące naturalnie w Ameryce Środkowej.

Kampeszyn, od momentu odkrycia przez Europejczyków, był wykorzystywany jako źródło barwników do farbowania włókien, włosów, a także tworzenia atramentu i bejcowania drewna. Twardziel drzewa (czyli środkowa część pnia), zamoczona i wygotowana, daje bardzo bogatą paletę trwałych kolorów. Najbardziej cenionym i pożądanym aż od XV wieku był fiolet, niebieski, granatowy oraz purpurowy. To były barwy rzadkie i trudne do uzyskania z surowców roślinnych klimatu umiarkowanego, dlatego kempeszyn uzyskał wielką popularność. Purpurę masowo wydobywano z poczwarek larw (koszenila) oraz muszli ślimaków (purpura Tyryjska), jednakże drewno drzewa niebieskiego okazało się surowcem o wiele bardziej wydajnym.

Do dziś można się przekonać, jak piękne odcienie dają nam wiórki drewna.

farbowanie roślinami

KOLORY

Oto kolory, jakie możemy uzyskać z drzewa niebieskiego, stosując różne zaprawy:
– bordo, burgund, oberżyna – be zaprawy – (kolory mniej trwałe);
– fiolety – z bejcą lub zaprawą ałunową;
– stalowe fiolety i granaty – z zaprawą ałunową i żelazną;
– stalowe szarości aż po czernie – z zaprawą żelazną.

Barwnik obecny w drewnie to hematoksylina, która współcześnie wykorzystywana jest również do diagnostyki laboratoryjnej, gdyż zmienia kolor ze względu na połączenie z różnymi substancjami.

Historię wydobycia drzewa niebieskiego, sposoby farbowania i więcej ciekawostek na ten temat znajdziecie na moim blogu Dzikie Barwy: TUTAJ

Olka

farbowanie roślinami

P.S.
A oto jeden z dawniejszych sposobów wykorzystania pigmentów z drewna kampeszynu:

Bardzo dobry czarny atrament
Zagotować trzy razy w wodzie 72 części drzewa kampeszowego i 36 części potłuczonego gallasu, oddzielnie; oba odwary zlać razem i w 580 częściach tej cieczy rozpuścić 30 części kuperwasu (siarczanu żelaza), 16 części gumy arabskiej, dodać 2 części modrego kamienia (siarczany miedzi) i 1/4 części sublimatu rtęci rozpuszczonego w 144 częściach mocnego octu.
Źródło: Teka oszczędnych wskazówek, Warszawa, nakład Maurycego Orgelbranda, 1887

farbowanie roślinami

farbowanie roślinami

Back To Top